หลังจากที่มีโซเชียลเข้ามาในชีวิตประจำวันอย่างเฟสบุ๊ค ทวิตเตอร์ อินสตราแกรม หรืออื่น ๆ แล้วทำให้เราเข้าเว็บเปลี่ยนไปจากเมื่อก่อนที่จะคุยกับเพื่อน ก็ต้องคุยผ่าน MSN Messenger อย่างไรก็ดี เมื่อเราใช้งานไประยะหนึ่งแล้วทำให้เราติดการใช้งานโซเชียลมากกว่าเดิม หรืออีกอย่างหนึ่งเรียกว่า Socialism หรือภาษาทั่วไปเรียกว่าติดโซเชียลเข้าสายเลือด
เมื่อเป็นแบบนั้น เราเลยตัดสินใจทำ Social Detox
การทำ Social Detox คือ การบำบัดการติดเทคโนโลยี หรือบำบัดการติดโซเชียล เป็นการกำหนดตัวเองให้อยู่ห่างจากโซเชียลในช่วงระยะเวลาที่กำหนด เป็นการพักใจ พักสมอง และเรียกตัวเองกลับคืนมา
สาเหตุ
สาเหตุที่ทำ Social Detox มีอะไรบ้าง จากที่อ่านบนอินเตอร์เน็ตมีหลายปัจจัยที่เข้ามาทำสิ่งนี้ ได้แก่ เล่นแล้วไม่มีความสุข เครียด จิตตกจากการรับข่าวสารที่มากจนเกินไป เปรียบเทียบกับชีวิตคนอื่น ต้องโพสลงโซเชียลตลอด ติดโซเชียลมากจนไม่ทำกิจกรรมอื่นเลย เบื่อดราม่า เป็นต้น
ส่วนสาเหตุของเราก็เป็นไปตามที่เขียนไว้ข้างบนนี้แหละครับ เพียงแต่นอกจากเหตุผลนั้นแล้ว ก็ยังมีเหตุผลว่า ใช้งานไปแล้วจะขึ้นโพสเฉพาะบัญชีของแต่ละคน หรือที่เรียกว่า Filter Bubble เรามองเห็นข่าวสารในหน้าหลักเยอะจริง แต่เป็นข่าวสารเพียงด้านเดียว เมื่อเรารับข่าวสารด้านเดียวไปตลอดจนผ่านระยะเวลาหนึ่งแล้ว เราจะไม่ทราบข่าวสารอีกด้านเลย
ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดเจนก็เป็นเรื่องของการเมืองครับ เราเปิดโซเชียลแล้วเราจะพบโพสทางการเมืองที่เป็นไปทางด้านเดียวที่จะสนับสนุนความคิดของเราตลอด จนทำให้เกิดปัญหาที่เรียกว่า Confirmation Bias และเมื่อเราอ่านโพสแบบนี้บ่อย ๆ เข้าก็จะย้ำว่ามีคนหลายคนคิดแบบเดียวกันเลยนะแต่จริง ๆ อาจจะไม่มีคนคิดแบบนั้นก็ได้ อันนี้ที่เราเรียกว่า Echo Chamber
ตัวอย่างแบบนี้ที่เห็นได้ชัด ก็โพสของกลุ่มการเมืองอีกกลุ่มที่คนเข้าไปอ่านแล้วงงว่าทำไมอยู่คนละโลกเลย หรือเป็นโลกคู่ขนานโพสหนึ่งบนทวิตเตอร์
สำหรับคนที่สนใจ สามารถไปดูได้ที่หนังสารคดี The Social Dilemma ที่มีฉายบน Netflix หรือคลิปวิดีโออื่นที่พูดถึง Filter Bubble, Echo Chamber และอื่น ๆ
วิธีการทำ Social Detox
วิธีการทำ Social Detox ทำอย่างไรดี? การทำ Social Detox ทำได้ไม่ยาก (แต่ก็ไม่ง่าย) โดยเริ่มจาก
- กำหนดระยะเวลาใช้โซเชียล ว่าเราจะเข้าใช้โซเชียลตอนช่วงเวลาที่กำหนด ไม่ใช้ตอนขับรถ ระหว่างการเดินทาง ระหว่างการทำงาน
- หากิจกรรมอื่นมาทำแทน ตัวอย่างเช่น เล่นโยคะ วิ่ง ปั่นจักรยาน
- ปิดการแจ้งเตือนโทรศัพท์ อาจจะกด Do Not Disturb หรือตั้งค่าไว้ในแอพโซเชียลแต่ละแอพไม่ให้ส่งการแจ้งเตือน
- ลบแอพในโทรศัพท์ เพื่อให้เราใช้งานโซเชียลผ่านเว็บบนคอมพิวเตอร์แทนที่ไม่สะดวกเท่าไร
- ถ้าไม่ต้องการใช้เลย ก็ตั้ง deactivate ในโซเชียลแต่ละบัญชีในระยะเวลาหนึ่งก็ได้ แต่ถ้าไม่อยากใช้เลย ก็ลบบัญชีนั้นไปเลยครับ ตัวอย่างเช่นของเราที่ลบบัญชีคลับเฮ้าส์ไปแล้ว เพราะใช้งานไม่ค่อยถูกจริตเท่าไร
สำหรับเราเอง ก็ทำตามข้างบนนี้นี่แหละครับ แต่เพิ่มเติมหน่อยก็คือบางโซเชียลเราก็ปิดไปเลย ไม่ได้เปิดเข้ามาดูเท่าไร เพราะไม่มีเนื้อหาที่น่าสนใจนัก เช่นเฟสบุ๊ค หรืออินสตราแกรม กับอีกวิธีหนึ่งที่เราเคยเขียนในบทความที่ซ่อนนิวส์ฟีตอย่าง News Feed Eradicator เพื่อลดการไถหน้าจอโซเชียลครับ ใช้แล้วได้ผลเลย ไม่ต้องมาดูดราม่าอะไรบนอินเตอร์เน็ต
สำหรับคนที่ไม่ทราบว่าจะจัดตารางอย่างไรดี สามารถทำตามในเว็บ Wongnai ได้เลย
ผลจากการทำโซเชียล
ทำแล้วชีวิตดีขึ้น ไม่ต้องมาเห็นดราม่าอะไรให้รกหัวสมองเท่าไรนัก เห็นโนติในเฟสบุ๊ค เราก็ปล่อยผ่านได้สบาย
ส่วนเรื่องข่าว เราตกข่าวบ้างก็ไม่เป็นอะไร ไม่ได้ทำให้ชีวิตมีปัญหาะไรนัก ถ้าเป็นเรื่องสำคัญจริงแล้ว ยังไงก็มีคนมาบอกคุณอยู่ดีครับ อีกอย่างเราสามารถติดตามข่าวสารผ่านทางยูทูป หรือติดตามผ่านทางเว็บไซต์ได้อยู่แล้ว ยังไงก็มีคนทำคอนเท้นต์ลงพวกนี้อยู่ดี แถมมี RSS Feed ไว้อ่านได้สะดวกอีก
อย่างไรก็ดีกรณีที่สำนักข่าว หรือวารสาร หรืออื่น ๆ ทำลงเพจอย่างเดียว จะทำอย่ายงไรดีล่ะ? กรณีที่นี้ เราใช้บริการ RSS.app ได้เลยครับ เคยเขียนไปแล้วในบทความนี้เลย เพียงแต่เสียเงินประมาณ 300 บาท ก็พอ ๆ กับค่าบริการสมัครสมาชิกหนังสือพิมพ์สอง-สามแหล่งครับ
ส่วนคำถามที่สำคัญอันหนึ่งก็คือเหงาไหม ก็ไม่ได้เหงาอะไรชนาดนั้น เพราะคุยกันในบ้านผ่านทางโทรศัพท์ หรือทางไลน์ หรือผ่านการเจอหน้ากันอยู่แล้ว ไม่ได้เหงาอะไรหรอกครับ ส่วนเพื่อนถ้าสนิทจริงยังไงก็คุยกันผ่านทางไลน์ หรือผ่านทางโทรศัพท์อยู่แล้วครับผม
สำหรับผู้อ่านที่สนใจ หรือผู้อ่านที่ต้องการทำ Social Detox และคนที่ติดโซเชียล อันนี้เราแนะนำนะ ผู้อ่านลองทำ Social Detox ได้ครับ
